Beter Pompen 2

In een vorige aflevering zijn we al uitvoerig ingegaan op het verbeteren van de aanvoerpomp van de oudere modellen zijkleppers. Zijdelings werd toen al belicht dat ook de opbrengst van de terugvoer pomp eigenlijk aan de kleine kant is en deze pomp bij lage toerentallen slecht zijn werk doet.

In dit artikel gaan we daarom maar eens met deze oliepomp aan de gang die de olie terug moet voeren van het motorblok naar de olietank en kijken wat we er aan kunnen verbeteren.

 

Weinig ervaring
De Harley fabrieken hadden bij het ontwerpen van de zijklepper modellen weinig ervaring met de fabricage van een pomp die de olie terugvoert naar de olietank. Tot 1937 zat er één oliepomp op de zijkleppers die de olie van de tank naar het motorblok pompte en voor de smering moest zorgen.

Nadat de naar het motorblok gepompte olie zijn smerende werk had gedaan, zakte de olie in het carter en bleef daar achter.

Als er teveel olie in het carter staat ga je bij deze modellen merken dat de motor minder goed gaat lopen door de weerstand van het teveel aan olie in het onderblok.

Om dit op te lossen was op het carter een speciaal klepje aangebracht, dat na het openen het teveel aan olie uit het carter op de straat dumpte, waarna je weer vrolijk verder kon rijden.

Dit alles onder het motto “olie komt uit de grond, dus kun je het er ook weer terug in laten lopen”.

In 1937 besloot men bij de HD fabrieken dat dit niet langer kon en ging men vanaf dat jaar op de 750, 1200 en 1300 cc zijkleppers een terugvoerpomp monteren.

We weten niet of dit om milieutechnische redenen gedaan werd of dat men het gewoon zonde vond om de slechts één maal gebruikte olie zo maar weg te laten lopen.

De terugvoerpompen die vanaf 1937 gemonteerd werden bleven op de zijkleppers in gebruik tot het laatste model Servicar in 1973.

De terugvoerpompen bleven al die tijd betreffende de werking ongewijzigd, het enige verschil was dat er twee modellen deksels op de pomp gemonteerd werden, met of zonder aansluiting voor een leiding die de achterketting smeerde.

 

Problemen
Een terugvoerpomp moet natuurlijk altijd meer olie af kunnen voeren, dan de aanvoerpomp levert.

Dit was ook bij HD bekent en men construeerde een tandwielpomp voor de terugvoer die theoretisch meer pompte dan de aanvoerpomp.

Men had echter geen rekening gehouden met het feit dat het rendement van de tandwielpomp door zijn constructie bij zeer lage toerentallen veel minder effectief is dan de aanvoerpomp van het vaantype.

Hierdoor kan het zijn dat een motor die lange tijd stationair draait of langere tijd langzaam rijdt meer olie naar het blok pompt dan de terugvoerpomp terug naar de olietank kan voeren.

De oorzaak hiervan is dat het rendement van de tandwielpomp bij zeer lage toeren erg slecht is, terwijl de aanvoerpomp bij lage toerentallen veel beter zijn werk blijft doen.

Hierdoor liep het carter vol met olie als de motor lang stationair draaide of langere tijd bij lage toeren gereden werd.
Om dit probleem op te lossen werd vanaf 1941 een centrifugaal klep in de pomp rotor van de aanvoerpomp gebouwd.

Deze klep ging bij lagere toeren open en hierdoor werd minder olie naar het motorblok gevoerd, waardoor het probleem van het vollopen van het carter met olie voorkomen werd. Op zich een slimme oplossing, maar echter wel een lapmiddel omdat het blok veel minder olie kreeg op het moment dat de klep in de rotor open staat.

Tel daarbij op dat er op dat moment het blok door de lage snelheid veel minder koeling krijgt door gebrek aan rijwind en dan wordt de boel wel erg kritisch.

In 1952 nam men de oude aanvoerpomp zonder centrifugaal klep weer in gebruik bij Servicars omdat de centrifugaal klep toch wel vaak problemen gaf doordat hij lekte of bleef hangen waardoor het blok bij hogere toeren veel te weinig smering kreeg.
Helaas trad toen weer het oude probleem op dat de terugvoerpomp het bij lage toeren niet kon bijbenen en het carter langzaam vol liep met olie.

In 1960 ging men dit probleem oplossen door een nieuw model pakking tussen de oliepomp en het carter te monteren waar bewust wat pakkingmateriaal was weggelaten zodat er lekkage ontstond en het blok hierdoor minder olie kreeg. Er werd bij deze pakkingen een ongeveer vier millimeter brede baan uit de pakking gehaald die een directe verbinding vormt tussen het kanaal dat voor de smering van het bigend zorgt en het kanaal dat het teveel aan olie terugvoert via het nokkenas compartiment naar de terugvoerpomp.

Er werd dus expres voor “lekkage” gezorgd om minder olie in het carter te krijgen.

Ook zeker geen elegante oplossing omdat de krukas minder smering krijgt en dat allemaal omdat de terugvoerpomp onvoldoende presteert.

Waarschijnlijk wilde men niet investeren in de ontwikkeling van een nieuwe terugvoerpomp omdat de zijklepblokken alleen nog maar in de Servicars werden gemonteerd en de productie aantallen laag waren.

 

De oplossing
Gelukkig staat de techniek niet stil en zijn er tegenwoordig eenvoudige oplossingen te bedenken voor dit soort problemen.

Zo is er inmiddels een eenvoudig upgrade kitje op de markt om de opbrengst van de terugvoerpomp te vergroten en waardoor het carter altijd mooi leeg gezogen wordt.
Deze upgrade kit is feitelijk een erg simpele maar bijzonder functionele oplossing; gewoon een vulblokje tussen de twee pomphelften plaatsen waardoor het mogelijk wordt om een setje tandwieltjes te monteren die ¼ inch (6,35 MM) hoger zijn en dus veel meer kunnen pompen.

De originele tandwieltjes zijn net geen 8 millimeter hoog, terwijl de nieuwe tandwieltjes van de kit ruim 14 millimeter meten. Tel uit je winst betreffende de pompcapaciteit!

 

De montage
De montage is niet gecompliceerd en kan door iedere handige sleutelaar die ervaring heeft met zijkleppers eenvoudig zelf gedaan worden.

Na demontage van de terugvoerpomp uit het motorblok draaien we eerst de twee boutjes los die het pompdeksel op zijn plaats houden.

Na de boel even goed schoongemaakt te hebben, gaan we eerst met het dekseltje van de oliepomp aan de gang.

We verwijderen het oude asje waar het tandwieltje om draait en vervangen het door het bij de kit geleverde langere asje.

In het dekseltje zit ook nog een uitsparing waar origineel de tip van de breather valve in valt. In dit kamertje monteren we het bij de kit geleverde propje.

Zowel het asje als de prop even in het dekseltje vastzetten met een drupje Locktite. Na deze voorbereiding kunnen we de terugvoerpomp weer in elkaar gaan zetten.

Na de boel goed schoongemaakt te hebben gaat eerst de breather valve terug in het pomphuis, waarna het nieuwe hogere tandwiel met de originele spieën gemonteerd kan worden.

Het tweede tandwieltje leggen we ook in het pomphuis. Hierna leggen we een bij de kit geleverde pakking op het pomphuis, daarna het aluminium vulblok en daarna weer een pakking.

Na deze voorbereidingen kan het gemodificeerde pompdeksel weer terug op de pomp.
Door de dikte van het vulstuk zijn de twee originele boutje (OEM 3779) te kort geworden omdat nu de vulplaat tussen het deksel en het pomphuis gemonteerd is.

De originele boutjes waren ¼-24 x ¾ en deze moeten nu vervangen worden door twee langere boutjes ¼-24 x 1 (o.a. verkrijgbaar via MCS, onderdeelnummer 522037).
Al draaiend met de pomp de boutjes vingervast aandraaien zodat alles mooi op zijn plek komt te zitten en de pomp licht blijft draaien.
Voor we de pomp in het blok gaan hangen moeten we in het carter ook nog even langere tapeinden monteren. Het eenvoudigst is om tapeinden van een later model kopklepper te monteren (OEM 26390-68). Deze zijn precies ¼ inch langer en dat is ook de maat van de extra vulplaat.

Let even op, want de schroefdraad waar de moertjes op komen is anders dan bij de oude tapeinden.

Na montage gewoon een paar standaard ¼ UNF moertjes gebruiken. Natuurlijk moet de oliepomp weer even afgesteld worden de merktekens. Kijk hiervoor even in je werkplaatsboek.

 

Big Twin modellen
Bij de Big Twin modellen zit meestal de verbinding tussen de twee onderste framepijpen iets in de weg om zondermeer de olieleiding te monteren die de olie terugvoert naar de olietank.

Dit is simpel op te lossen met een extra bochtje in de olieleiding.

Bij de WL en G modellen heb je dit probleem niet omdat daarbij onder de terugvoerpomp geen framepijp loopt.

Bij deze modellen moet je soms, afhankelijk van de fabrikant, even opletten met de uitlaatbocht.

Bij de meeste leveranciers past het prima, maar bij sommige fabrikanten loopt de uitlaatbocht erg krap tegen de pomp.

 

Met deze grotere terugvoerpomp ben je er altijd van verzekerd dat echt alle olie uit het carter wordt terug gevoerd naar de olietank. De ingreep is eenvoudig en het resultaat is verbluffend.

 

 

De complete up-grade kit met groter pompvolume voor de retour oliepomp.
Het originele (lage) tandwiel naast de nieuwe hoge tandwiel voor meer pomp vermogen.
Voor montage moeten we eerste het deksel van de pomp voorzien van een langer asje en een metalen prop
De nieuwe onderdelen zijn in de pomp gemonteerd en de deksel kan er weer op.