Een bekende Amerikaanse spreuk zegt: “Nothing beats cubic inches”.

Vrij in het Hollands vertaald komt het er op neer dat niets een grotere cilinderinhoud kan verslaan.

Standaard is de 1340 cc Evo al een lekker pittig blok, maar een beetje meer vermogen geeft natuurlijk nog een groter “fun gehalte”. We gaan daarom maar eens een Evo blok wat dikkere spierballen geven door de cilinderinhoud te vergroten.

Hoe kom je aan meer cilinderinhoud?
De cilinderinhoud van een bestaand motorblok vergroten kan op twee manieren plaatsvinden; de slag van de krukas langer maken of de boring van de cilinders vergroten. Natuurlijk kun je deze twee mogelijkheden ook combineren om een nog groter blok te krijgen.
De goedkoopste oplossing is om de slag te verlengen.

Dit systeem wordt al ontzettend lang toegepast omdat het eigenlijk erg simpel en goedkoop is.

Je hebt dan alleen een ander setje vliegwielen en andere zuigers nodig.

Als je de ombouw combineer met een revisie van je blok betaal je alleen voor de vliegwielen omdat je toch al nieuwe zuigers moet kopen voor de revisie.

De boring vergroten is wat gecompliceerder en daardoor duurder omdat hierbij de carters uitgefreesd moeten worden voor de grotere diameter van de cilinders en, afhankelijk van het model, de cilinderkoppen.

Het voordeel van deze laatste ingreep is echter weer dat bij deze wijze van vergroten van de cilinderinhoud de zuigersnelheid niet hoger wordt en geen extra slijtage van zuigers en cilinders ontstaat.

Dit is bij het verlengen van de slag van de krukas wel het geval omdat door de kortere zuigers en hogere zuigersnelheid het blok wat sneller aan een volgende overmaat zuigers toe zal zijn.

Welke keuze moet je maken?
Hoe je het best de cilinderinhoud kunt vergroten is sterk afhankelijk van het gebruik van de motor.

Voor een motor die licht opgebouwd is en voornamelijk voor korte en middellange ritten gebruikt wordt, is een strokerkit een goede oplossing.

Als je voor een slag van maximaal 4-5/8 inch kiest is de levensduur goed en ga je flink van zijn plek bij het stoplicht.

Wil je echter regelmatig lange ritten maken naar Spanje, of rij je op een dresser met zijspan, dan kun je beter voor een big-bore kit kiezen of een combinatie van de twee met een iets minder lange slag.

Voor een lange levensduur kun je bij deze combinatie het best kiezen voor een slag van 4-1/2 inch en een boring van 3-5/8 inch.

Je Krijgt dan een beresterk blok met veel koppel en een lange levensduur die ongeveer gelijk is aan een origineel blok.
Het blok waar we nu mee aan de gang gaan is bestemd om zo nu en dan eens lekker mee te blazen, terwijl de kosten binnen de perken moeten blijven.

De keus valt op een strokerkit van 4-5/8 inch in combinatie standaard cilinders.

Met deze slag heb je nog een goede levensduur van het blok en je komt hiermee op een cilinderinhoud van 89 kubieke inch of net iets meer dan 1450 cc.

Dit in combinatie met een compressieverhouding van 9,25 : 1 en een nokkenas met een flinke lifthoogte moet de mogelijkheden geven om mooie strepen op het wegdek te trekken bij het stoplicht.

Randgebeuren
Natuurlijk ben je er niet met alleen een grotere cilinderinhoud.

Deze grotere blokken zullen natuurlijk ook wat meer “vulling” in de vorm van een benzine-luchtmengsel naar binnen moeten krijgen.

Dit is natuurlijk niet echt een probleem want elke variant nokkenas wordt tegenwoordig wel gefabriceerd en de keus is overweldigend op dit gebied. Ook grotere kleppen, inlaatspruitstukken en carburateurs zijn er in overvloed te kiezen bij de verschillende fabrikanten op de markt.

De tijd dat men moest experimenteren en zelf onderdelen moest maken ligt al ver achter ons. Bijvoorbeeld de firma S&S levert wel een kitje voor elk wat wils.

Als je de standaard cilinderkoppen blijft gebruiken kun je deze beter even flowen om de doorstroming te verbeteren. In dit geval is het niet nodig om de poorten te bewerken omdat de eigenaar voor wat meer vermogen in een veel eerder stadium al cilinderkoppen van het merk STD had gemonteerd.

Er zijn erg veel goede sites om informatie over tunen te verzamelen, kijk maar eens op www.nightrider.com, je kunt daar veel goede ideeën vanaf halen.

Houdt wel in gedachte dat het onderhoud en afstellen bij extreme blokken wat kritischer is en overweeg bij je keuze van een kit of onderdelen wat het best bij je smaak en het gebruik past.

Blok opbouwen
De opbouw van dit soort blokken verschilt niet veel van een standaard blok.

Wel moet er bij sommige punten even goed opgelet worden. Omdat de slag langer is geworden, zullen de drijfstangen een andere weg afleggen in het carter en moet er even gecontroleerd worden of daar genoeg ruimte voor is. Omdat de moer van het bigend verder naar buiten komt moet er vaak in de carterhelften wat weg gefreesd worden aan de bovenzijde van het carter. S&S heeft er een handig malletje voor om dit af te tekenen.

Ook moet erop gelet worden dat de drijfstangen nergens het carter raken.

Het eenvoudigst is om de krukas eerst alleen in de linker carterhelft te monteren en daarna de zuigers zonder zuigerveren op de drijfstangen te monteren.

Nu even de cilinders op de carterhelft plaatsen en de krukas langzaam ronddraaien.

Je kunt dan eenvoudig zien of overal voldoende ruimte is. Bij dit klusje moet je goed opletten dat de drijfstangen overal op voldoende afstand blijven van het carter en dat de zuigers onderling ook voldoende ruimte hebben en elkaar op het onderste punt van de slag niet raken. Hierna kun je de andere carterhelft vergelijken met de eerste en eventueel aanpassen.

Een stukje boetseerklei is een erg handig hulpmiddel om de ruimte te bepalen op punten waar het wat moeilijker te zien is.

Nokkenas
De keuze van de nokkenas bepaald voor een flink deel wat het blok gaat doen in de toekomst.

Hierbij speelt onder andere het gewicht van de motor, het gebruik en de rijstijl een belangrijke rol in de keuze. Omdat dit blok een “agressieve blaasfiets” moet worden gaan we voor heftig en kiezen voor een Andrews nokkenas van het type EV59 met een lichthoogte van ruim 15 millimeter op de klep.

Omdat dit veel hoger is dan een standaard nokkenas moet daarvoor wat extra ruimte gecreëerd worden bij de kleppen.

Voor de klepveren zijn hiervoor veel kitjes op de markt, de geleiders moeten even met de hand bewerkt worden.

Na deze werkzaamheden is het belangrijk altijd even als laatste met een meetklokje te controleren of de vereiste “free travel” van de kleppen echt wel bereikt is.

Zuiver meten is tenslotte zeker weten!
Omdat door de agressieve nokkenas de nokvolgers veel meer te verduren krijgen, moeten we hier ook even iets aan doen.

Als de oude nokvolgers nog in perfecte staat verkeren heeft S&S een z.g. “travel limiter kit” die er voor zorgt dat de hydraulische units zich niet oppompen.

Als de oude nokvolgers niet meer in goede staat zijn, levert Zodiac voor weinig geld de “Hydrosolid tappet”. Met allebei de methoden bereik je dat de hydraulische unit bij lage toeren geluidloos als een origineel model werkt, terwijl hij als je echt tekeer bij hoge toerentallen gaat werken als een vaste stoter.

Hierdoor heb je onder alle omstandigheden een optimale klepspeling.

Voor dit soort hete nokkenassen kun je het best chroommolybdeen stalen stoterstangen monteren omdat deze veel meer kunnen hebben dan de aluminium modellen.

Deze laatste willen nog wel eens snel zo krom worden als een hoepel.

Let er bij de inbouw van het motorblok op dat de ketting mooi in lijn staat met de versnellingsbak en de koppeling.

Spoel de olietank goed uit en monteer bij voorkeur nieuwe olieleidingen.

Kies voor een goede elektronische ontsteking gecombineerd met vacuum operated electric switch. Natuurlijk dient er een flinke carburateur gemonteerd te worden, een S&S Super G doet het altijd lekker op dit soort motorblokken. Natuurlijk wel even goed afstellen.

Kies altijd voor een uitlaatsysteem met een voldoende groot dempervolume.

Omdat deze blokken nog wel eens flink heet kunnen worden in de zomer bij de olie een stabilizer toevoegen van Lucas of Bardahl.

Ook een oliekoeler kan voordelen hebben bij een hoge temperatuur. Na het volgens de regels inrijden kun je gas gaan geven. Have fun!