Rake en Trail

De bovenstaande exotische kreten zijn zeer belangrijk voor een motorrijder. Zij bepalen voor een flink deel of je motor stuurt als een scheermes of als een natte krant. Vaak worden bij H.D’s langere voorvorkpoten gemonteerd, al dan niet in combinatie met verstelbare balhoofdplaten. Ook worden frames aangeschaft met willekeurige balhoofdhoeken. 

Als je hierbij echter wat onbezonnen te werk gaat heb je kans dat de wegligging erg achteruit gaat. 

Door met een touwtje en een duimstok aan de gang te gaan kun je je motor het uiterlijk geven dat je aanstaat en hem toch nog fatsoenlijk laten sturen.

De rake of balhoofdhoek is de hoek waaronder je balhoofd staat. Als het balhoofd gewoon haaks op je frame staat, zoals dat rode driewielertje uit je jeugd, krijg je een zeer wiebelig en onbestuurbaar voertuig. Door nu het balhoofd onder een hoek te zetten zorg je ervoor dat de motor de neiging krijgt om rechtdoor te gaan en een rustiger rijgedrag vertoont. Een gangbare rake ligt ongeveer tussen de 30 en 33 graden. 30 graden geeft een prima stuurgedrag in de bochten terwijl 33 graden een mooie “look” geeft en toch nog prima stuurt, vooral tijdens langere ritten. Je kunt natuurlijk van de waarden afwijken maar dan moet je wat inleveren wat betreft het bochtenwerk. 

Dit hoeft natuurlijk niet echt onoverkomelijk te zijn als je daarmee de “look” krijgt die je zo graag wilt hebben.

Een ander woord voor trail is de voorloop. Deze kunnen we bepalen door een denkbeeldige lijn door het hart van balhoofd te trekken naar het wegdek. 

We trekken nu een tweede lijn van de vooras loodrecht naar het wegdek. De afstand tussen de twee punten die we nu gekregen hebben is de trail. Als het punt vaar de lijn die door het balhoofd loopt te ver voor de lijn die door de wielas loopt ligt hebben we teveel trail en zal de motor bij hoge snelheid rechtdoor willen. Bij lage snelheden zal het haast onmogelijk zijn om een bocht te nemen. Ligt het punt echter achter de as van het voorwiel dan krijgen we een motor die bij lage snelheden zeer makkelijk de bochten in wil, maar bij hogere snelheden levensgevaarlijk zal gaan “wobbelen”. 

Bij een normale trail ligt de hartlijn van het voorwiel (op het wegdek) tussen de 2 en 4 inch (5 tot 10 centimeter) achter de hartlijn van het balhoofd. Bij twee inch krijg je een motor die in de stad makkelijk stuurt maar op de snelweg wat nerveus is, terwijl 4 inch een perfect gedrag op de snelweg geeft maar een beetje moeilijker korte bochtjes in de stad maakt. 

Als je een dikke slof op je achterwiel hebt kun je beter wat dichter in de buurt van de 4 inch gaan zitten om een prettig weggedrag te krijgen. Laten we nu eens met ons vervoermiddel aan de gang gaan en bepalen hoeveel trail we hebben.
We beginnen met de motor precies rechtop te zetten op een krik of op blokjes hout. Let er wel op dat je de motor alleen rechtop zet en niet met een van de wielen van de grond tilt. Met behulp van een rechte strip of een touwtje bepalen we de lijn waar het verlengde van het balboofd het wegdek raakt. 

We zetten hier met een potlood of krijtje een streepje op de vloer. Nu nemen we een stukje vliegertouw met daaraan een moertje o.i.d. en houden dit op het hart van de vooras. Zorg ervoor dat het moertje net vrij van de grond hangt. 

Bij dit punt zetten we een tweede streepje op de grond. Dit punt moet nu achter het eerste streepje liggen. Door de afstand tussen de twee merktekens te meten kunnen we de trail bepalen. 

Als deze maat niet aan onze wensen voldoet zijn er natuurlijk een aantal oplossingen mogelijk om het geheel aan te passen. Mogelijkheden om de trail te beinvloeden zijn: de lengte van de vorkpoten veranderen, de balhoofdhoek van je frame veranderen, balhoofdplaten monteren met een stelmogelijkheid of de maten van je wielen veranderen. 

De verstelbare balhoofdplaten zijn altijd een slechtere oplossing dan je balhoofdhoek van je frame wijzigen. Een balhoofdhoek wijzigen is wel veel meer werk maar het stuurt een stuk beter. Er is een goed alternatief op de markt als je tegen het laswerk van je frame opziet.

In Duitsland is een kit op de markt waarmee je doormiddel van een hulplager je hartlijn van je balhoofdpen verandert zonder je frame te moeten aanpassen. Deze kit wordt geleverd door de firma AME, hij is TUV gekeurd maar in Nederland officieel verboden, zoals de meeste dingen.