Vakantie Tips

VAKANTIE TIPS
Met het voorjaar en de zomer voor de deur wordt het tijd om eens na te gaan denken hoe je pechvrij zover mogelijk kunt komen. Allereerst, pech kun je nooit voor honderd procent voorkomen, al ga je nog zo goed voorbereid op reis. Je kunt natuurlijk wel zoveel mogelijk voorzorgsmaatregelen nemen zodat de kans op pech zo klein mogelijk wordt.

OLIE
Als je met een oud model Harley rijdt zit je met het probleem dat de single-grade olie moeilijk te krijgen is, terwijl deze olie toch het beste voor je motor is. Op vakantie gaan met een paar vettige jerrycans achterop is natuurlijk ook weer geen pretje. Wat nu ? Wel je stop in de olitank de olie die langs de weg te koop is. Kies wel bij de benzinepomp langs de weg voor de “dikste” olie. Als je kunt kiezen uit een 10W30 en een 20W40, neem dan de 20W40. Hebben ze echter alleen 10W30 neem die dan maar en maak je verder niet druk. Je oliegebruik zal wat hoger komen te liggen maar verder zijn de gevolgen niet echt schokkend. Denk er natuurlijk wel aan dat je nooit een minerale olie met een syntetische olie moet mengen omdat dit meestal problemen geeft. Monteer voor lange ritten een voorwaarts oliefilter en verwijder het filter uit je olietank. Je kunt dan meer olie in je tank kwijt en de motor loopt koeler. Een oliekoeler is alleen in zeer warme landen een nuttige accessoire. Als je olie te koud blijft is dit ook slecht voor je blok.

DOORSMEREN + OLIEVERVERSEN
Loop je motor voor vertrek even helemaal na met een vetspuit en oliespuit. Ververs ook even je blokolie, je versnellingsbakolie en eventueel de oli in je primaire kast. Natuurlijk controleer je ook even je remolie van de voor- en achterrem.

Aan het einde van de vakantie-periode komen er altijd een aantal reizigers terug met de ANWB. De meest voorkomende problemen zijn:

VERKEERD AFGESTELDE MOTOR
. Voor vertrek was de motor al niet optimaal afgesteld of was bijvoorbeeld de carburateur versleten. In warme landen en na een lange rit wreekt zich dit en loopt het blok door oververhitting in de poeier. Het beste blok kan na de beste revisie gemakkelijk de geest geven door een verkeerde afstelling tijdens hitte en lange ritten.

ONTSTEKINGSPROBLEMEN
. De mechanische vervroeger in veel modellen HD’s wordt vaak slecht onderhouden. In mijn ogen geeft een mechanische vervroeger op een HD nog steeds de mooist stationair lopende fiets. Het ding vereist echter ook onderhoud. Inspecteer je vervroeger dus regelmatig op slijtage en vervang altijd direct de onderdelen die ook maar enigzins slijtage sporen vertonen. Smeer de boel ook regelmatig in met een daarvoor geschikte kwaliteit soort vet. Op dit punt besparen op onderhoud kan een hoop problemen geven, zoals kapotte nokkenasdeksels etc. Ook is een verkeerd afgestelde of niet goed functionerende ontsteking de oorzaak van oververhitting met alle gevolgen van dien.

WIELLAGERS. Jaarlijks dienen de wiellagers geinspecteerd te worden. Bij slijtage gelijk vervangen. Als de lagers nog goed zijn dan de boel goed schoonmaken, opnieuw afstellen, in nieuw vet verpakken en met nieuwe keerringen goed monteren.

BOUGIES EN BOUGIEKABELS.
 Ververs regelmatig je bougies en bougiekabels. Ze kosten weinig en het scheelt gewoon in benzinegebruik en startproblemen.

BOBINE. Inspecteer regelmatig je bobine. Als het kunststof omhulsel gescheurd is kun je op korte termijn problemen verwachten, zeker tijdens een lange rit als het boeltje heet wordt. Vervang altijd een bobine die scheuren vertoont. Kies gewoon voor een goede, degelijke bobine. De zogenaamde “super en wonder bobines” geven weinig voordelen.

KETTINGEN EN TANDWIELEN. Versleten tandwielen en kettingen geven veel extra weerstand met als gevolg een extra belasting voor je motor. Ook veroorzaken zij veel trillingen die schadelijk zijn voor je fiets. Monteer dus bij twijfel een goede ketting met tandwielen. Zelf heb ik zeer positieve resultaten met het merk Tsubaki. Goede kettingen van dit merk zijn de Alpha, Sigma en Omega kettingen. Dit zijn zelfsmerende O-ring kettingen. Spuit ze regelmatig in met een kettingspray om de wrijving tussen de ketting en de tandwielen minimaal te houden. Let wel op dat je een kettingspray gebruikt die de O-ringen niet aantast. Een goede ketting heeft een levensduur die de hogere prijs zonder meer waard is en hij is ook wat vriendelijker voor je tandwielen. Vergeet niet een extra kettingschakel mee te nemen op reis die op de ketting past die op jouw motor zit. Altijd handig onderweg.

BANDEN. Het klinkt verschrikkelijk stom maar onze ervaring is dat de bandenspanning vaak veel te laag is. Hierdoor ontstaat een veel grotere rolweerstand waardoor de motor extra slijt, te heet wordt en teveel olie gaat gebruiken. Bij twijfel of je banden te ver versleten zijn om de trip te maken, natuurlijk gelijk vervangen. Wij hebben zelf zeer goede ervaringen met banden van het merk Continental van het type Tour en zijn net iets mindere broertje Blitz. Haal bij montage van nieuwe banden altijd al het roest uit de velgen en monteer een nieuwe binnenband. De oude binnenband kun je dan mooi als reserve band meenemen op reis, je weet tenslotte nooit of je een spijker tegenkomt. Een reserve band meenemen is altijd wel handig want de 16 inch binnenbanden zijn onderweg zeer moeilijk verkrijgbaar.

POETSEN. Poets je motor eens uitgebreid voor vertrek. Het poetsen voor een lange rit is natuurlijk redelijk zinloos maar je komt op deze manier wel alles tegen zoals een losgelopen boutje, gescheurde onderdelen, een draadje waar de isolatie van door gesleten is etc. Deze kleine dingen kunnen onderweg veel problemen geven. Door dat losse boutje even vast te draaien voorkom je waarschijnlijk een hoop sjagerijn tijdens je reis.

Tot slot nog een prettige (pechvrije) vakantie toegewenst.

WELKE OLIE ?

Om het olieverhaal in zijn juiste proporties te zien zal ik beginnen met een annekdote hierover.
In 1980 kwamen de HD’s op de markt met op de dop van de olietank een sticker “use only 20W50 motoroil”, terwijl voor die tijd altijd in alle werkplaatsmanuals en berijdersvoorschriften uitdrukkelijk stond dat je alleen Harley-Davidson olie mocht gebruiken (single-grade SAE 50 of 60). In die tijd was het gebruikelijk dat we allemaal bij de importeur werden uitgenodigd en er iemand van de fabriek naar Nederland kwam om een berg “peptalk” te verkopen en de nieuwe modellen te introduceren. Iedereen zat natuurlijk op het puntje van zijn stoel om over de olie te beginnen. 

Er was niets aan het blok veranderd en nu moest je ineens olie gaan gebruiken die het jaar daarvoor ten zeerste door de fabriek werd afgeraden. Toen het vragenuurtje aangebroken was begon iedereen zijn opmerkingen hierover te spuien. De uitleg van de vertegenwoordiger was uiteindelijk zeer eenvoudig. Hij gaf ruiterlijk toe dat een single-grade onder de meeste omstandigheden het best was. In die tijd ging het echter wat slechter met de HD-fabrieken en men had een opinie onderzoek gedaan waarom motorrijders geen Harley kochten maar wel een ander merk. 

Een van de argumenten was de olie die onderweg nergens te koop was. Men was toen gaan testen wat er gebeurde als je “verkeerde” olie in je olietank stopte. Uit de testen bleek dat de levensduur van het blok, afhankelijk van de rijstijl en gebrui kersgroep, tussen de 6% en 13% terug liep. In die tijd moest de levensduur van een blok 100.000 kilometer zijn. 

Door nu een verkeerde olie te gebruiken kreeg het blok een levensduur tussen de 87.000 en 94.000 kilometer. Dit was voor de mensen op de HD-fabrieken niet echt iets om wakker van te liggen, temeer daar de gemiddelde HD-rijder 13.000 kilometer per jaar reed en zijn motor volgens de statistieken na drie jaar verkocht. 

Dit hield dus in dat de derde eigenaar van de motor het probleem had dat zijn blok iets eerder de geest gaf. Hij gaf dan ongetwijfeld de vorige eigenaars de schuld (hard rijden, verkeerde rijstijl etc.). Nu even in concreto de gevolgen voor ons tijdens de vakantie als we niet op reis willen gaan met een motor die afgeladen is met jerrycans olie. 

Laten we aannemen dat de gemiddelde HD-rijder zo’n zesduizend kilometer rijdt tijdens zijn trip met een oliegebruik van een liter olie per 2000 kilometer. Dit oliegebruik is aan de hoge kant maar we houden rekening met een zware bepakking en zeer hete temperaturen, met bergen etc. 

Tijdens deze trip gebruiken we dan drie liter olie. Omdat we ons olietankje lekker vol willen houden gooien we langs de weg er “verkeerde” olie in. Dit houdt dus in dat we van de 7 liter die we tijdens de trip in onze motorfiets hebben gestopt er 3 liter in zat die eigenlijk niet optimaal is. Dat is 3/7 deel of een kleine 43 %. We hebben dus gedurende 43 % van onze trip of 2580 kilometer een extra slijtage tussen de 6 % en 13%. 

Laten we nu rekening houden met het ergste geval van 13 %, dan betekent dit, dat we over die 2580 kilometer een slijtage van 2915 kilometer hebben, oftewel 335 kilometer extra slijtage. Hiervan zou ik zelf niet wakker liggen want die 335 kilometer rijd je een weekend later toch wel. 

Een pikante bijkomstig heid is dat uit testen bleek dat een multigrade olie die gemengd werd met een blikje STP of Bardall 2 prak tisch geen verschil gaf met een single-grade olie. Dus als je wel wakker ligt van die 335 kilometer extra slijtage, kun je dit teniet doen door eenvoudig een paar kleine blikjes toevoeging mee te nemen op reis.