What's powder-coating?

Powder-coating, of gewoon op z’n (semi)hollands poeder-coaten, heeft voor veel mensen een soort magische klank. Wat houdt dit powder-coaten nu precies in en hoe werkt het ? In het volgende artikel zal ik proberen om dit proces eens uit te leggen.


Powder-coating is eigenlijk de opvolger van het ouderwetse moffelen. Bij moffelwerk werd een soort verf op een voorwerp gespoten, waarna het voorwerp in een oven ging. De lak werd in die oven dan als het ware op het voorwerp “gebakken”. Het opbrengen van de lak gebeurde met een verfspuit en je begrijpt dat, vooral bij dunne pijpen, veel lak naast het object gespoten werd. Dit kost natuurlijk geld en is bovendien schadelijk voor het milieu. Bij powder-coaten wordt in plaats van lak, poeder op het voorwerp aangebracht. Dit poeder word daarna in de oven vloeibaar en hecht zich dan aan het te behandelen voorwerp, waarna na afkoeling een keiharde laag ontstaat.

Voordat we aan de gang kunnen moeten we eerst het voorwerp een aantal voorbehandelingen geven. Het best is altijd om het voorwerp eerst (fijn) te laten zandstralen. Hierna moet het zo snel mogelijk naar de powder-coater, zodat er zo min mogelijk kans op roest en vet-aanslag is. De powder-coater begint dan eerst direct het hele voorwerp te controleren om te zien of de straler niet een plekje vergeten is. Hierna wordt het gehele voorwerp ontvet om alle vet en zuur-aanslag van je handen etc. te verwijderen die ongemerkt zijn achtergebleven. Direct na het schoonmaken wordt het voorwerp in een transparante primer gespoten om oxidatie te voorkomen. Het frame is nu voldoende beschermd om een paar dagen te blijven staan bij de powder-coater, totdat de door jou gewenste kleur aan de beurt is. 

Nu zul je je afvragen of dit nu echt allemaal wel nodig is. Ja dus! Powder-coating, mits goed gedaan, gaat zo’n beetje een mensenleven mee. Zelf heb ik motoren die zo’n 20 jaar geleden gepowder-coated zijn en die verkeren nog steeds in nieuwstaat zonder een roestplekje. Als er nu onder de afdeklaag een minimale hoeveelheid roest of zuur zit, zal dit op langere termijn toch gaan werken en is de bescherming en het fraaie uiterlijk weg.

Nu kunnen we dan eindelijk gaan powder-coaten. Er wordt altijd maar met een kleur tegelijk gewerkt, zodat je wel eens op je beurt moet wachten. Om naar een andere kleur over te gaan moet eerst alles schoongemaakt worden en het spuit-apparaat met de nieuwe kleur gevuld. Er zijn in principe twee soorten poeder, een soort voor werk dat binnen gebruikt wordt en een soort voor buitenwerk. Je begrijpt dat wij natuurlijk de buitenkwaliteit nodig hebben. 

Voor buitenwerk gebruikt men meestal een PUR-poeder. Dit is poeder dat op een polyesterbasis gemaakt is. Zou je een poeder gebruiken dat voor binnenwerk bedoeld is dan gaat de lak na langere tijd “verkrijten”. In het begin ziet het er allemaal prachtig uit maar na een paar jaar is het mooie er vanaf. Het te behandelen voorwerp wordt nu in een cabine gehangen die verbonden is met het apparaat dat het poeder opbrengt. Je begrijpt natuurlijk dat normaal het poeder gelijk weer op de grond zou dwarrelen. Om dit te voorkomen wordt het voorwerp geaard. Het poeder dat opgebracht wordt meestal negatief geladen waardoor het aan het te behandelen voorwerp hecht. Het statisch laden gebeurt langs elektrichse weg en er wordt een spanning van voor gebruikt die tussen de 60.000 en 100.000 volt ligt. Het is een heel apart gezicht om de poeder-coater aan het werk te zien. 

Hij staat te wapperen met een soort pistool dat er uitziet als een kruising tussen een lasapparaat en een brandblusser. Uit dit spuitpistool komt een soort gekleurde rook, die zich vasthecht aan het te behandelen voorwerp, dat je dan ook snel van kleur ziet veranderen. Het blijft echt poeder en is mat van kleur. De dikte die opgebracht wordt levert na het verwarmen een laag op met een dikte van zo’n 70 tot 100 micron. Hierna wordt het voorwerp aan haken voorzichtig in een oven gehangen en verwarmt tot 190 graden Celsius objecttemperatuur. Dit houdt in dat het voorwerp zo lang in de oven hangt dat het te behandelen voorwerp een temperatuur heeft van 190 graden. 

Het poeder gaat nu smelten en wordt vloeibaar waardoor, na afkoeling, een sterke laag ontstaat, die je jaren lang rijplezier garandeert. Powder-coaten is mogelijk in praktisch alle kleuren en ook bijvoorbeeld met blanke lak en brons en goudkleur. Een gepowder-coated voorwerp is zeer bestendig tegen steenslag hetgeen voor ons motorrijders een groot voordeel is. In aanmerking voor poeder-coaten komen alle ferro- en non-ferrometalen.

Na het powder-coaten moet je, voor je gaat bouwen, eerst even alle gaten waarin zich schroefdraad bevind optappen. Als de powder-coater goede materialen gebruikt zijn deze zo sterk dat je een bout afdraait. Gebruik hiervoor goede en scherpe tappen.

Na dit verhaaltje moet je voldoende gemotiveerd zijn om je motor eens te demonteren en de boel bij de powder-coater neer te gooien. Het kost relatief weinig en je hebt er lang plezier van.